Saturday, January 1, 2022

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ve HELSİNKİ ÜNİVERSİTESİ

 

ENTERESAN ANILAR,  HELSİNKİ ÜNİVERSİTESİ



Geçen Ağustosta Helsinki Üniversitesi yabancı öğrenci yetkilisinin rehberliğinde Fen Fakültesini ziyaret etmiştim. Biyokimya bölüm başkanı profesör Jorma Erkama ve Kimya bölüm başkanı profesör Osmo Mäkitie ile görüşmüş ve öğrenimimime Helsinki’de devam etme imkanlarını sormuştum.  

İki hoca da bana:İngilizceyi yeterli derecede öğrenmişsin. Hacettepe Üniversitesinde bir sömester daha temel bilimler okuyup iyi notlar alırsan, buraya transfer imkanı olabilir. Bunun için okuduğun dersleri ve aldığın notları gösteren ingilizce transkript belgesini bize yollaman gerekir demişlerdi.

Helsinki Üniversitesini iyice aklıma koymuştum. Ayrıca Hacettepe Üniversitesi rektörü profesör İhsan Doğramacı hocanın Kayseri’de kurmakta olduğu Gevher Nesibe Tıp Fakültesine de başvurmuştum. Oradan da umutluydum ve haber bekliyordum.


Copyright©2021 All rights reserved –Tüm hakları saklıdır

ÖZEL DİŞÇİLİK VE ECZACILIK FAKÜLTESİ

Bir gün arkadaşlarımla okul çıkışı Hacettepe’den Ulus’a yürürken Hergele meydanın yukarısında yeni kurulmuş olan Özel Eczacılık ve Özel Diş Hekimliği Fakültelerini ziyaret ettik ve yetkililerle görüştük. Hacettepe Biyolojide okuduğumuzu söyleyince Temel Bilimler okuduğumuz için yılbaşından sonra eczacılık veya diş hekimliği bölümlerine yatay geçiş yapabileceğimiz söylendi. Ayrıca özel okul ücretini taksitle ödeme imkanı olduğunu söyleyip, elimizle başvuru formlarını verdiler.

Dişçilik ilgi alanım değildi, klinik eczacılık ilgimi çekiyordu, ama benim aklımda Helsinki Üniversitesi olduğundan bu özel okullara başvurmayı düşünmedim. Hacettepe’den bir arkadaşım Özel Eczacılık fakültesine diğeri de Özel Diş Hekimliği fakültesi girdiler. Kaderin cilvesi olarak bu özel fakülteler iki yıl sonra devletleştirilip Ankara Gazi Üniversitesine bağlanacak ve öğrencilerin okul ücreti ödemesine gerek kalmayacaktı!  

Copyright © 2021 All rights reserved – Tüm hakları saklıdır

 BİYOLOJİ BÖLÜM BAŞKANI PROF ALTAN GÜNALP

Ben kendimi Helsinki Üniversitesine odaklamıştım. Temel bilimler matematik, biyoloji, fizik ve kimya derslerini dikkatle dinliyor ve sınavlara çalışıyordum. Amacım ortanın üstü seviyede notlar alaraki iyi bir transkript elde etmekti.

Yılsonundan evvel Biyoloji Bölüm başkanımız profesör Altan Günalp ile görüşüHelsinki Üniversitesi ve Kayseri Tıp Fakültesi hakkında düşüncelerini sordum. 

"Not ortalaman iyi sayılır. Biz sana detaylı bir ingilizce transkript düzenleriz. Umarım Helsinki Üniversitesine transferin gerçekleşir. Ben senin yerinde olsam giderdim" dedi ve ekledi: ”Avrupa’da devlet okulları ücretsiz olabilir, ama yaşam  giderleri yüksek. Burs veya kredi alabilirsen iyi olur”.

ÖNÜNDE ZOR BİR SEÇİM VAR

Aksi halde akşamları part-time çalışman gerekebilir ve eğitime konsantre olman zorlaşır. Ayrıca Kayseri Tıp Fakültesine yatay geçiş başvurun önümüzdeki bahara sonuçlanır. İki seçenek de olumlu sonuçlanırsa önünde zor bir seçim olacak!” dedi.

Copyright © 2021 All rights reserved – Tüm hakları saklıdır

Yılsonunda Hacettepe Üniversitesinden aldığım transkripti ve doldurduğum yabancı öğrenci başvuru formunu büyük bir zarfa koyup iadeli taahhütlü Finlandiya'ya postaladım. Bir ay sonra postadan gelen sarı zarfı açtım ve Helsinki Üniversitesi Kimya Fakültesi 2.sınıfına kabul edildiğimi okuyunca sevinçten havalara uçtum. Dünyalar benim oldu!

Burstan söz edilmiyordu, ama zarfın içinde Votk Finlandiya Devlet Öğrenci deteği ve bankadan ”opintolaina” öğrenim kredisi başvuru formları vardı. Bu dokümanları Helsinki’ye vardıktan sonra doldurup bavurmak gerekiyordu.

AİLEM BENİ VAZGEÇİREMEDİ

Hacettepe’deki başta Altan hoca, tüm öğretmenlerimle ve arkadaşlarımla vedalaştım. Evde durum kritik ve vahimdi. Babam gönülsüz olarak gerekli evrakları tamamlama yardımcı oluyordu, ama benimle fazla konuşmuyordu. Annem ise evimi terkedip Finlandiya’ya gitmeme çok üzülüyordu.

”Nasıl olur da Hacettepe gibi güzel bir okulu bırakıp, 2000 kilometre kuzeydeki soğuk ülkeye gideceksin evladım” diyordu. Ayrıca yaşlı gözlerle ”Kayseri’de yeni kurulan Tıp Fakültesine gireceğin içime doğdu oğlum, gel vazgeç bu işten!” dedi, ama beni vazgeçiremedi.

Helsinki Üniversitesi Rektörlük, Foto Linda Tammisto

HELSİNKİ ÜNİVERSİTESİNE KAYIT OLDUM

1971 Şubat ayında Finlandiya'ya gittim ve Helsinki Üniversitesinin Hallituskatu'daki kimya bölümüne kayıt yaptırıp derslere girmeye başladım. Dersler genellikle Fince, ama kitaplarımız ingilizce idi.

Hocalarım sınavlarda benim için ingilizce sorular hazırlıyorlardı. Okulda ingilizce ile idare edebiliyordum, ama bazı dilbilgisi kuralları, sözleri ve sesleri Türkçeye andıran Fince dilini öğrenmek zorundaydım. Akşamları Üniversitenin Finnish for Foreigners Fince dil kursuna başladım.

Zamanla herşey yoluna girmeye başladı. Başvurmuş olduğum Votk Valtion Opintotukikeskus ve bankadan olumlu haberler geldi: Finlandiya Devleti Öğrenci Destek Kurumundan sömester başına bir miktar geri ödemesiz öğrenim desteği ve SYP Suomen Yhdyspankki bankasından düşük faizli öğrenim kredisine hak kazanmıştım! Devletin verdiği ”Opintoraha” denilen öğrenim desteğinin bir kısmını hemen çekip ingiliz ve amerikan malı pahalı ders kitaplarımı ısmarladım ve kendime yeni giysiler aldım.

 
HÜ Porthania binası Foto Ismo Copyright©2021 All rights reserved–Tüm hakları saklıdır

TÜRKİYE’DEN İYİ HABER GELDİ

Finlandiya’ya geldikten bir ay sonra sonra Hacettepe’den hem iyi hem de üzücü bir haber aldım. Kayseri’de yeni kurulan Tıp Fakültesine yatay geçişte ismim yedek listede yayınlanmıştı. Bir hafta içinde Kayseri’ye gidip kayıt yaptırmam gerekiyordu. Hayalimin okulu tıbbiyeye kabul edildiğime sevindim, ama gidemeyeceğim için üzüldüm. Bu da bana kaderin bir cilvesi idi!

Yaşamım boyunca hatırlayınca ahh deyip içimi çektiğim iki olay var: Birincisi Münih’te her türlü imkanım varken Avrupa’nın seçkin okullarından Münih Üniversitesine başvurmamak, ikincisi de Kayseri Tıp Fakültesine girmeye hak kazandığım halde gidememek!

ÖĞRENCİ YURDU HOAS ESPOO

Üniversitenin Öğrenci Yurtları vakfı Hoas’a ait Espoo Kirstinmäki yerleşkesinde üç odalı dairede iki Finli erkek öğrenci ile beraber kaldık. Mutfak ve banyomuz ortaktı. Salona üçümüzün ortak aldığı TV ve benim Nikon kameram çalındı. Üçümüz de birbirimizden şüphelenmeye başladık. Bir an evvel bu öğrenci evinden çıkmak istiyordum. Emlakçı yardımıyla şehir merkezine 5 km batısında bir ada olan Lauttasaari’de Isokaari caddesinde bir villanın bahçesindeki garajın alt katındaki tek odayı kiraladım.

Foto Ismo Copyright©2021 All rights reserved-Tüm hakları saklıdır

HELSİNKİ LAUTTASAARİ ADASINDA VİLLA

Evsahibim Finlandiya’nın büyük bir kağıt fabrikasının satış müdürü bey, eşi ve küçük kızıyla ABD’den yeni dönmüştü. Ara sıra beni evine kahve içmeye çağırıyordu. Bir keresinde kızının Amerika’da doğduğu için aldığı Amerikan pasaportunu gösterip, ”Nevertheless she is Finnish -yine de kızım Finli” demişti. 

Ben onunla Fince konuşarak pratik yapmaya çalışıyorken o da ilginç bir şekilde benimle amerikan ingilizcesi konuşuyordu. En çok söylediği ”nevertheless” sözü hayatım boyunca aklımda kaldı ve bu sözü işitince hep o eski evsahibimi hatırlarım.

Yıllar önce Finlandiya’ya ilk geldiğimde tanışmış olduğum Mersinli Kasım ağabey bir gün beni kaptıkaçtı modeli yeni Volvosuyla eve bıraktı. Bakayım nasıl bir evde kalıyorsun diye bahçedeki ”Otomobil garajının altındaki odama” gelip baktı.

 ”Helsinki’nin güzide Lauttasaari adasındaki bir villanın garajının altında kalmana üzüldüm; benim Helsinki’de kiralık dairelerim var. Kiracılarımdan biri çıkar çıkmaz oraya taşınabilirsin” dedi


Copyright©2021 All rights reserved-Tüm hakları saklıdır

KASIM AĞABEYİN DAİRESİ VE EV ARKADAŞIM NAİM

Bir süre sonra Lauttasaari’de adı bende Mr Nevertheless olarak kalmış beyin bahçe içindeki kulübesinden Mersinli Kasım ağabeyin Fleminginkatu, Kallio adresindeki 1+1 dairesine taşındım. Bir süre sonra yanıma Naim adında aşçı bir arkadaş da taşındı. Naim, canayakın ve kalender bir kişiliğe sahip arkadaştı, ama akşam işten gelince yoğun tütün kullanıyordu. Kışın soğuktan pencereyi açamadığım için evde dumanaltında kalıyordum…

Helsinki Üniversitesi Kimya departmanda öğrenime devam ediyordum. Okulda hocalar ve arkadaşlarım birinci adım Ismail’i kısaltıp bana aynı zamanda Fince bir isim olan Ismo olarak hitap ediyorlardı. Finnish for foreigners kurslarına katıldığım için Finceyi konuşabiliyordum ve sınavlara artık Fince giriyordum.

ABC KAMYON EHLİYETİ ALDIM

Kimya Fakültesi Hallituskatudan Kaisaniemi‘deki Vuorikatuya taşındı. Fen Fakülteleri birkaç yıl sonra şehir dışındaki Viikki’de inşa edilen yeni kampüse taşınacaktı. Helsinki Üniversitesinde sınıf geçmek yerine ders geçmek sistemi vardı. Yoğun çalışanlar yüksek lisans eğitimini 4 yılda, benim gibi hem çalışıp hem okuyanlar da 5-6 yılda tamamlıyorlardı. Asistanlarımız Matti Karhu ve Osmo Simonen sağ olsunlar bana destek verdiler.

Aynı kursları aldığımız sınıf arkadaşlarım Pena (Bengt) ja Veli-Matti ile yakın dost olmuştuk. Sınıf arkadaşlarım ile bazen Salı akşamları Üniversite kimliği gösteren öğrencilere çay ve peynirli sandviç ikram edilen Hämäläisten Talo’ya (Hämis) T-ilta ve bazen de FBBM’nin ve Milli Müze’nin yanındaki Ostrobotnia (Botta)’da opiskelija klübüne canlı müzik dinlemeye giderdik.


Copyright©2021 All rights reserved-Tüm hakları saklıdır

HELSİNKİ ELEKTRİK KURUMUNDA İŞE GİRDİM

Üniversitede son yıl eksik sınavlarımı ve laboratuvar çalışmalarımı tamamlarken Helsinki Belediyesine bağlı Elektrik kurumuna ait Salmisaari Enerji santralına laborant aranıyor ilanına başvurdum. Iş görüşmesinde: ”İş deneyimim yok, ama burada yapılan rutin kimyasal işlemleri biz okulda iki yıldır yapıyoruz” deyince  beni hemen işe aldılar.

Hayatımda ilk defa iyi bir maaşla düzenli bir işe giridm. İlk maaşımla kendime yeni giysiler ve çamaşırlar aldım. Ayrıca işyeri yemekhanesinde lezzetli öğle yemeği veriliyordu. Menüde domuz varsa, benim için peynirli sandviç veya domatesli omlet hazırlıyorlardı. İşyerinin şefi bayan Elli Landström’e adının türkçedeki anlamını söyleyince gülerek ben zaten ”fifty” -elli yaşındayım dedi ve tüm elemanlar gülüştük!

HELSİNKİ ÜNİVERSİTESİNDEN MEZUN OLDUM

En sonunda gerekli tüm dersleri, sınavları ve laboratuvar çalışmalarını tamamladım. Profesörün verdiği boratlar, boraks ve borik asit konulu yazılı sunduğum Fince tezim kabul edildi ve nihayet 1971 yılında başladığım Helsinki Üniversitesinden 1977 yılında Kimya Yüksek Lisans derecesiyle kimyager olarak mezun oldum ve Bachelor of Science diplomamı aldım.

Mezun olduğum gün Helsinki'de yaşayan birkaç Türk'ün gittiği Café Colibri'ye gidip tüm arkadaşlarıma kahve ve "kanelipulla" -tarçınlı çörek ısmarladım.


70'lerde Helsinki'de Türklerin gittiği Café Colibri
Copyright©2021 All rights reserved-Tüm hakları saklıdır


                                    Copyright©2021 All rights reserved-Tüm hakları saklıdır